Omschrijving

Over Luchtfoto’s

In opdracht van de aan het samenwerkingsverband Beeldmateriaal deelnemende overheden wordt jaarlijks gedurende de zomermaanden een landsdekkende luchtfoto geproduceerd. Met ingang van de jaargang 2016 wordt dit product via PDOK als open data beschikbaar gesteld. Deze luchtfoto heeft een resolutie van 25 centimeter. De resolutie geeft aan hoe groot een pixel is op het aardoppervlak, in dit geval dus 25 bij 25 centimeter.

Met ingang van de jaargang 2021 stelt het samenwerkingsverband, naast de bovengenoemde luchtfoto, ook het beeldmateriaal dat in het voorjaar wordt ingewonnen als open data beschikbaar. Dit betreft luchtfoto’s met een Hoge Resolutie (HR) van 7,5 centimeter. Al kort na de inwinning wordt op tijdelijke basis een ‘quick’ variant aangeboden; dit beeldmateriaal voldoet nog niet aan alle gestelde eisen (o.a. ten aanzien van geometrie, radiometrie en de aansluiting op aangrenzende beelden), maar is al wel bruikbaar als kijkplaatje en ter oriëntatie. Het definitieve product wordt beschikbaar gesteld zodra het volledige productieproces is doorlopen en de kwaliteitscontrole positief is afgesloten. Dit product vervangt de ‘quick’ variant.

De beschikbare producten betreffen de zogenoemde orthofotomozaïeken. Deze zijn samengesteld uit de centrale gedeelten van de individuele luchtfoto’s. Hierdoor wordt de omvalling van hoge objecten in de mozaïeken zo klein mogelijk gehouden. De orthofotomozaïeken van de 25 centimeter luchtfoto worden zowel als een kleurenfoto (Rood Groen Blauw) als in een InfraRood -versie aangeboden; voor de 7,5 centimeter luchtfoto geldt dat deze alleen in een kleuren-versie (RGB) beschikbaar is.

Binnen de webservices wordt een aantal lagen aangeboden, te weten:

• (jaar)_quick_orthoHR (RGB 7,5 cm, tijdelijke versie);
• (jaar)_orthoHR (RGB 7,5 cm, definitieve versie);
• Actueel_orthoHR (RGB 7,5 cm)
• (jaar)_ortho25 (RGB 25 cm);
• (jaar)_ortho25IR (infrarood 25 cm);
• Actueel_ortho25 (RGB 25 cm);
• Actueel_ortho25IR (infrarood 25 cm).

De diverse lagen worden gaandeweg het lopende jaar gevuld. De lagen Actueel_ortho25 en Actueel_ortho25[IR] verwijzen altijd naar de dataset van de meest recente landsdekkende jaargang van de 25 centimeter luchtfoto.

De laag Actueel_orthoHR verwijst altijd naar de dataset van de meest recente landsdekkende jaargang van de 7,5 centimeter luchtfoto. Jaarlijks worden nieuwe lagen toegevoegd. Er worden maximaal 5 jaargangen weergegeven.

PDOK biedt het open data beeldmateriaal aan in de vorm van webservices. Het samenwerkingsverband biedt via opendata.beeldmateriaal.nl de mogelijkheid om data in de vorm van fysieke leveringen (downloads) te verkrijgen.

Informatie over de voortgang van de productie van het lopende jaar vind je op beeldmateriaal.nl.

Wie maakt er gebruik van?

Diverse overheidsorganisaties en niet-overheden gebruiken de luchtfoto, zoals ministeries, waterschappen, provincies, gemeenten en bedrijven. Wanneer jouw organisatie voor burgers en/of klanten een applicatie met kaart aanbiedt, dan is de luchtfoto een rijke aanvulling om een realistisch beeld te krijgen van de omgeving.

Deze luchtfotoservices zijn voor iedereen kosteloos en vrij beschikbaar voor alle toepassingen, onder een CC-BY licentie.

Populaire voorbeelden van gebruik zijn de Bag-viewer, de PDOK-viewer, Ruimtelijke plannen, Funda, Postcode.nl, Waze en viewers als BGT-viewer en kadastralekaart.com.

Wijze van inwinnen

De luchtfoto’s worden jaarlijks ingewonnen met hoogwaardige digitale camerasystemen. Inwinning van de 25 centimeter resolutie foto's vindt plaats in de zomer, waarbij rekening wordt gehouden met de waterstanden. Het Kadaster controleert in opdracht van het samenwerkingsverband Beeldmateriaal de (beeld)kwaliteit.

Data

Luchtfoto’s zijn een waardevol hulpmiddel bij:

• achtergrond voor eigen data
• analyse van vegetatie
• analyse van de openbare ruimte
• juridische conflicten over erfgrenzen en verjaring
• onderzoek naar milieuverontreiniging
• archeologisch en bodemkundig onderzoek

Infrarood

Infrarood luchtfoto’s kun je gebruiken om meer te weten te komen over de vegetatie in een gebied. Een kenmerk van de infrarode kleur is dat het weerkaatst wordt door o.a. het bladgroen (chlorofyl) in planten. De infrarode kleur kun je niet zien, maar met behulp van een speciale camera kunnen we de kleur wel fotograferen. In de infrarood luchtfoto is de mate van infrarood weerkaatsing te herkennen aan de rode kleur. Hoe meer bladgroen er in een plant aanwezig is, hoe intenser de rode kleur is. De intensiteit van de rode kleur zegt hiermee iets over de gezondheid van een plant en het type vegetatie.

Webservices

De luchtfoto’s zijn beschikbaar als WMS en WMTS webservices. Het ondersteunt eigen scalesets en coördinaatsystemen (vastgelegd in XML). WMTS versie 1.0.0 is in 2010 door het OGC gepubliceerd.

WMS

De Web Map Service (WMS) is een webservice voor het ophalen van kaartbeelden in een raster formaat zoals PNG, JPEG en GIF. Het is te vergelijken met de static maps APIs van Mapbox en Google Maps

• De GetCapabilities-operatie bevraagt de mogelijkheden van de WMS service. Het antwoord wordt als een XML bericht verstuurd. Dit antwoord bevat bijvoorbeeld het gehanteerde coördinatensysteem en de aanwezige kaartlagen (layers) van de aangeboden WMS.
• Het oproepen van de kaart werkt door een GetMap-actie. Parameters zijn onder andere beeldgrootte, rasterformaat, coördinatensysteem en kaartlagen (layers).
• De optionele GetFeatureInfo zorgt ervoor dat attribuutinformatie van een geo-object (feature) is op te vragen. Hoewel WMS-GetMap een rasterbeeld oplevert, kunnen de individuele eigenschappen van een object in de rasterkaart wel worden opgevraagd.

WMTS

Een Web Map Tiling Service (WMTS) is een webservice waarmee je kaartbeelden kunt opvragen van de BRT-A. Denk bijvoorbeeld aan bebouwing. Deze gegevens kun je vervolgens met een GIS-pakket of een GIS-viewer op een ondergrondkaart tonen. Met de WMTS worden plaatjes die eerder opgevraagd zijn snel geladen, omdat ze dan al gecached zijn.

Met de WMTS haal je 1 kaartlaag op met daarin alle geometrische gegevens. In tegenstelling tot de WMS (Web Map Service) kun je in de WMTS dus niet de verschillende lagen (objecttypes) afzonderlijk opvragen. De informatie over de objecten, de administratieve gegevens, vraag je op met de WFS (Web Feature Service) of de WMS (Web Map Service). Met deze service haal je snel de kaart binnen als plaatjes.

Vragen

Vragen over Luchtfoto’s kunt u sturen naar het Klantcontactcenter van het Kadaster of stellen op het Geoforum. Op het GeoForum kunt u ook uw vragen kwijt over de webservices en downloads van PDOK. U mag PDOK ook direct mailen via beheerpdok@kadaster.nl.

Heeft (of maakt) u een mooie toepassing v.w.b. het gebruik van de luchtfoto’s dan horen wij dat graag! Stuur dan een mail naar beheerpdok@kadaster.nl.